Köye geri dönüşler için ne yapılması gerekli

Evet, Türkiye'de köye geri dönüşü teşvik etmek ve kırsal kalkınmayı desteklemek amacıyla devlet tarafından çeşitli katkılar ve destekler sunulmaktadır. Bu destekler genellikle Tarım ve Orman Bakanlığı başta olmak üzere ilgili kamu kurumları ve bankalar aracılığıyla yürütülmektedir. 2025 yılı ve yakın dönem için öne çıkan bazı destek programları ve genel bilgiler şunlardır:

1. Kırsalda Bereket, Hayvancılığa Destek Projesi:

Bu proje, özellikle son dönemde Cumhurbaşkanlığı tarafından da duyurulan ve hayvancılıkla uğraşmak isteyen veya mevcut işletmesini büyütmek isteyen vatandaşlara yönelik önemli bir destektir.

• Hedef Kitle: Mevcut aile işletmelerinin yanı sıra ilk kez hayvancılık yapacak genç çiftçiler ve kadınlar öncelikli olmak üzere köye dönüş yapmak isteyenler. Veteriner hekim, ziraat mühendisi, gıda mühendisi gibi meslek gruplarından gençlerin başvurularında hayvan sayısı artırılabilmektedir.
• Destekler:
  • TİGEM (Tarım İşletmeleri Genel Müdürlüğü) aracılığıyla uygun koşullarda gebe büyükbaş hayvan temini.
  • Hayvan başına aylık (örneğin 1500 TL gibi) 12 ay boyunca yem (bakım ve besleme) gideri desteği.
  • Hayvanların 1 yıllık TARSİM sigortasının devlet tarafından karşılanması.
  • Ziraat Bankası aracılığıyla 2 yıla kadar geri ödemesiz, toplamda 3-5 yıl vadeli faizsiz veya düşük faizli kredi imkanları.
  • Deprem bölgesindeki üreticilere öncelik tanınması.
• Başvuru ve Süreç: Başvurular genellikle İl/İlçe Tarım ve Orman Müdürlükleri üzerinden alınmaktadır. 2025 yılı için belirli başvuru dönemleri (örneğin Şubat-Mart ayları) olmuş olabilir ve bu dönemler geçmiş olabilir. Ancak projenin 2024-2028 gibi daha uzun bir hedef dönemi olduğundan yeni çağrıların takip edilmesi önemlidir. Güncel bilgi için TİGEM ve Tarım ve Orman Bakanlığı duyuruları izlenmelidir.

2. Kırsal Kalkınma Destekleri Programı (KKYDP):

Tarım ve Orman Bakanlığı tarafından yürütülen bu program, kırsal alanda ekonomik faaliyetlerin çeşitlendirilmesi ve gelir düzeyinin artırılması amacıyla çeşitli yatırımlara hibe desteği sağlar.

• Kapsam:
  • Tarıma Dayalı Ekonomik Yatırımların Desteklenmesi: Tarımsal ürünlerin işlenmesi, paketlenmesi, depolanması (soğuk hava deposu, çelik silo vb.), tıbbi aromatik bitki yatırımları, hayvansal ve bitkisel ürünlere yönelik yeni tesis, tamamlama, kapasite artırımı, teknoloji yenileme gibi projeler.
  • Kırsal Ekonomik Altyapı Yatırımlarının Desteklenmesi: Çiftlik faaliyetlerinin geliştirilmesine yönelik altyapı sistemleri, el sanatları, kırsal turizm, makine parkları gibi yatırımlar.
• Destek Oranı: Genellikle proje tutarının %50'si hibe olarak karşılanır.
• Başvuru Dönemleri: 2025 yılı için başvuru dönemleri ilan edilmiştir; örneğin, Tarıma Dayalı Ekonomik Yatırımlar ve Kırsal Ekonomik Altyapı Yatırımları için son başvuru tarihi 9 Nisan 2025 olarak belirtilmişti (Bu tarih geçmiş olabilir, güncel çağrılar takip edilmelidir). Başvurular genellikle online sistemler üzerinden ve İl/İlçe Tarım ve Orman Müdürlükleri aracılığıyla yapılır. Güncel bilgiler için yatirimadestek.gov.tr ve Tarım ve Orman Bakanlığı web sitesi takip edilmelidir.

3. Ziraat Bankası Tarım Kredileri ve Köye Dönüş Kredileri:

Ziraat Bankası, tarımsal üretimi ve kırsal yaşamı desteklemek amacıyla çeşitli kredi paketleri sunmaktadır.

• Türleri: İşletme kredileri, yatırım kredileri, hayvancılık kredileri (büyükbaş, küçükbaş), seracılık kredileri gibi.
• Köye Dönüşe Yönelik Krediler: Özellikle köye dönerek tarım veya hayvancılık yapmak isteyenlere yönelik faizsiz veya düşük faizli, uzun vadeli ve geri ödemesiz dönemleri olan krediler sunulabilmektedir. Örneğin, belirli şartlarda 450.000 TL'ye varan faizsiz kredi imkanları gündeme gelebilmektedir.
• Şartlar: Genellikle Çiftçi Kayıt Sistemi'ne (ÇKS) kayıtlı olmak veya yeni kayıt yaptırmak, proje sunmak gibi şartlar aranır. Güncel faiz oranları, vade ve limitler için Ziraat Bankası şubelerinden bilgi alınmalıdır.

4. Kooperatiflerin Desteklenmesi Programı (KOOP-DES):

Kooperatifler aracılığıyla kırsalda üretim ve istihdamı artırmaya yönelik projelere destek verilmektedir. 2025 yılı proje başvuruları için de çağrı yapılmış olup (örneğin 18 Nisan 2025 son başvuru tarihi gibi), bu tür destekler de dolaylı olarak köye dönüşü ve kırsalda yaşamı destekleyebilir.

5. Diğer Destekler ve Dikkat Edilmesi Gerekenler:

• Genç Çiftçi ve Kadın Çiftçi Destekleri: Birçok programda genç çiftçilere (genellikle 40 yaş altı) ve kadın çiftçilere pozitif ayrımcılık yapılarak ek puan veya öncelik tanınır.
• Çiftçi Kayıt Sistemi (ÇKS): Tarımsal desteklerden yararlanmanın temel şartlarından biri genellikle ÇKS'ye kayıtlı olmaktır. Köye dönüş yapıp tarımla uğraşmayı planlıyorsanız öncelikle bu kaydı yaptırmanız önemlidir.
• Eğitim ve Danışmanlık: Bazı projeler kapsamında çiftçilere yönelik eğitim ve danışmanlık hizmetleri de sunulabilmektedir.
• İçişleri Bakanlığı KDRP: Geçmiş yıllarda İçişleri Bakanlığı tarafından yürütülen "Köye Dönüş ve Rehabilitasyon Projesi (KDRP)" özellikle terör gibi nedenlerle göç etmiş vatandaşların geri dönüşünü hedeflemiştir. Ancak bu proje genel anlamda köye dönüş desteği arayanlar için şu anda aktif bir başvuru mekanizması değildir ve 2015 sonu itibarıyla tamamlanmıştır. Güncel genel destekler daha çok Tarım ve Orman Bakanlığı odaklıdır.

Önemli Notlar:

• Güncel Bilgi Takibi: Devlet destekleri ve programları zaman zaman güncellenmekte, başvuru tarihleri ve şartları değişebilmektedir. Bu nedenle en güncel ve doğru bilgi için doğrudan Tarım ve Orman Bakanlığı'nın resmi web sitesi (www.tarimorman.gov.tr), İl ve İlçe Tarım ve Orman Müdürlükleri, TİGEM, KOSGEB (küçük ve orta ölçekli işletmeler için farklı destekleri olabilir), Kalkınma Ajansları ve Ziraat Bankası gibi kurumların duyurularını düzenli olarak takip etmeniz çok önemlidir.
• Başvuru Süreleri: Destek programlarının belirli başvuru süreleri vardır ve bu süreler kaçırıldığında bir sonraki dönemi beklemek gerekebilir. 2025 yılı için bazı programların başvuru süreleri geçmiş olabilir, bu nedenle güncel durumu kontrol etmelisiniz.

Köye dönüş kararınızda ve yapmayı planladığınız faaliyete göre size en uygun destek programını bulmak için ilgili kurumlarla iletişime geçmek ve detaylı bilgi almak en sağlıklı yoldur.