Sağlık Bakanlığı'ndan Mpox (Maymun Çiçeği) virüsü için 2024 rehberi

Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ), maymun çiçeği virüsünü küresel bir sağlık tehdidi olarak ilan etmesinin ardından, Türkiye Cumhuriyeti Sağlık Bakanlığı, 2024 yılı için "Mpox (Maymun Çiçeği) Rehberi"ni yayınladı. Bu rehber, dünya çapında giderek artan bir endişe konusu olan Mpox virüsü hakkında ayrıntılı bilgi ve önlemler sunuyor.

Mpox, Poxviridae ailesine ait bir virüs olan Orthopoxvirus cinsine mensuptur. Bu aile, çiçek hastalığına neden olan Variola virüsünü ve diğer zoonotik virüsleri içerir. Mpox, Orta ve Batı Afrika'nın tropikal yağmur ormanlarında doğal olarak bulunur ve zamanla dünyanın dört bir yanına yayılmıştır. Hastalık, ateş, yorgunluk, baş ağrısı, döküntü ve lenf düğümlerinin büyümesi gibi belirtilerle ortaya çıkar. Orta Afrika'da ölüm oranı %10'a kadar çıkabilirken, Batı Afrika'da bu oran %1'dir. 2022'den itibaren salgın haline gelen formu, bağışıklık sistemi normal kişilerde ölüm oranını binde 1'in altına düşürmüştür.

Mpox, ilk olarak 1958'de Danimarka'da deney hayvanı olarak kullanılan maymunlarda keşfedilmiştir. 1970'lerden itibaren Benin, Kamerun ve Demokratik Kongo Cumhuriyeti gibi Afrika ülkelerinde insanlarda da vakalar rapor edilmeye başlanmıştır. Afrika dışında, ilk salgın 2003'te Amerika Birleşik Devletleri'nde görülmüş ve 70'in üzerinde vaka kaydedilmiştir. 2022'den beri Mpox, Avrupa başta olmak üzere dünya genelinde birçok ülkede yayılmaya devam etmektedir.

Mpox virüsü, enfekte hayvanların kanı, vücut sıvıları, deri lezyonları veya ısırıkları yoluyla insanlara bulaşabilir. İnsanlar arasında bulaşma, enfekte bir kişinin vücut sıvıları veya deri lezyonlarıyla doğrudan temas yoluyla gerçekleşir. Kontamine olmuş nesnelerle temas da bulaşma yollarından biridir. Özellikle uzun süreli ve yakın temas, virüsün yayılmasında önemli bir rol oynar.

Mpox'tan korunmanın en etkili yolu, enfekte kişilerle temastan kaçınmaktır. Kişisel hijyen kurallarına uymak ve enfekte hayvanlarla temasını önlemek önemli önlemler arasındadır. Sağlık çalışanları için kişisel koruyucu ekipman kullanımı çok önemlidir. Çiçek hastalığına karşı kullanılan aşılar, Mpox'a karşı da belirli bir koruma sağlayabilir. Ayrıca, çiçek hastalığının tedavisinde kullanılan antiviral ilaçlar, Mpox tedavisinde de etkili olabilir.

Mpox virüsünün kuluçka süresi, riskli temas ile semptomların başlangıcı arasındaki süre, genellikle 6 ila 14 gün arasında değişir, ancak 1 ila 21 gün arasında da görülebilir. Özellikle hayvan ısırığı veya tırmalaması öyküsü olan kişilerde bu süre daha kısa olabilir.

Sağlık Bakanlığı'nın rehberi, hastalığın erken teşhis, tedavi ve önlenmesi hakkında ayrıntılı bilgi sunmaktadır ve halkın bilinçlendirilmesi için gerekli adımlar atılmıştır. Rehber, vatandaşların Mpox virüsünden korunmaları ve olası bir salgına karşı hazırlıklı olmaları için değerli bir kaynaktır.